Partiele nietigheid

Partiële nietigheid

Conversie (art. 3:42) moet blijkens de parlementaire geschiedenis bij algemene voorwaarden terughoudend worden toegepast. Een te vergaand eigendomsvoorbehoud zou in ieder geval wel in aanmerking kunnen komen voor een gedeeltelijke vernietiging ('partiële nietigheid', art. 3:41), mits het 'splitsbaar' is, dat wil zeggen dat na vernietiging van een deel van het beding een ander deel overblijft dat als zelfstandig en zinvol geheel kan voortbestaan.

Splitsbaar is bijvoorbeeld een eigendomsvoorbehoud indien een aantal gevallen wordt opgesomd waarin de eigendom is voorbehouden en één daarvan in strijd is met de wet. Niet splitsbaar is een beding waarin de eigendom wordt voorbehouden 'totdat de koper al hetgeen hij ons verschuldigd is betaald zal hebben'. De kans is aanwezig dat zo'n beding in zijn geheel vernietigd zal worden. Zie o.a. Loos, "Partiële nietigheid van onredelijk bezwarende bedingen in algemene voorwaarden," WPNR 6260 (1997), p. 155-159.

Loos pleit onder andere voor terughoudendheid bij het wijzigen (door splitsing en/of reductie) van bedingen in overeenkomsten met consumenten, omdat gebruikers niet worden gestimuleerd tot het formuleren van toelaatbare bedingen, en omdat de consument niet van tevoren weet wat het eindresultaat zal zijn.